Op 30 oktober 2015 keurde de Vlaamse Regering een conceptnota goed over de hervorming van de sociale inschakelingseconomie (SINE). Op 6 november lichtte het kabinet Sociale Economie de nota toe op de SERV-commissie Sociale Economie.
Deze nota bevat het voorstel om het SINE-budget sterk te herpositioneren. Als nieuwe eindbegunstigden worden werkzoekenden uit de doelgroep voor het individuele maatwerk genoemd. Anders dan vandaag kiest men daarmee voor de allerzwaksten op de arbeidsmarkt. Voor de werknemers die vandaag nog van de SINE-maatregel genieten maar morgen niet meer tot de doelgroep behoren, stelt de nota een uitdovingsscenario voor, waarna de steun wegvalt.
Dit voorstel heeft vanzelfsprekend een grote impact op die sociale ondernemingen, die via SINE in tewerkstelling van kortgeschoolden hebben geïnvesteerd. We noemen hier zowel de sociale dienstenchequebedrijven als de lokale diensteneconomieondernemingen. In deze diensten worden talenten gevaloriseerd van heel wat werknemers die om één en vaak meerdere redenen van gezin, taal, opleiding, mobiliteit, zorglast, leeftijd en dergelijke moeilijk werk vinden.
De sociale dienstenchequebedrijven zijn divers: vzw's uit de hoek van de voormalige buurt- en nabijheidsdiensten, invoegbedrijven, OCMW's en PWA's. Zij slaagden er dankzij de SINE in om beduidend meer kansengroepen aan de slag te brengen. Waar de dienstenchequesector slechts 51,8% kortgeschoolden en 22,7% oudere werknemers telt, tellen de sociale dienstenchequeondernemingen 74,8% en 34,6% kortgeschoolden en oudere werknemers. Het is aannemelijk dat door het verdwijnen van de SINE-stimulus mettertijd de gemiddelde sociale ROI van de dienstenchequesector zal dalen.
In de lokale diensteneconomie is SINE een vitaal onderdeel van het financieringsmodel (klaverbladfinanciering). Hoewel op termijn ook hier de SINE-stimulus zou wegvallen, mag dit volgens de conceptnota de leefbaarheid van de klaverbladen niet in het gedrang brengen. De regering werkte echter geen oplossing uit alvorens het hervormingsvoorstel voor de SINE goed te keuren.
Een conceptnota is dan ook geen finale beslissing en dient als basis voor brede reflectie en dialoog. Ook de analyses waarop de nieuwe voorstellen zijn gebouwd kan men daarbij tegen het licht houden. Diverse analyses zijn nog voor verduidelijking vatbaar:
Deze materie staat op de agenda van het overleg tussen de Koepel LDE en het kabinet Sociale Economie. Leden en andere geïnteresseerden kunnen de integrale tekst van de conceptnota hier terugvinden.
